حتما می دانید که اسپرسو در واقع عصاره ی دانه‌های قهوه آسیاب شده ست. یک مقاله کامل در مورد اسپرسو چیست اینجا نوشته ایم. برای تهیهی این عصاره، باید دانه‌های قهوه پودر شوند، پودر تا حدی فشرده شود (که به آن تَمپ کردن میگوییم)، و آب داغ که دما و فشار بالایی دارد، از میان این پودر فشرده شده عبور کند تا اسپرسو یا همان عصاره ی قهوه، برای نوشیدن آماده شود. این کلیت ماجراست.
اما اول برویم سراغ فوت‌های کوزه گری تهیه اسپرسو با دستگاه اسپرسو ساز ! بعدتر به صورت قدم به قدم دستوالعمل تهیهی اسپرسو را توضیح میدهیم.
فوت‌های کوزه گری تهیه اسپرسو با قهوه ساز خانگی
- واحد اسپرسو شات است. هر شات اسپرسو معادل ۲۵ تا ۳۰ سی‌سی عصاره‌ی قهوه است. اسپرسوی دبل، دو شات اسپرسو دارد. لازم به ذکر است هر سی سی معادل حدودا ۳۰ قطره است.
- هر شات اسپرسو بین ۷ تا ۱۰ گرم پودر قهوه‌ی اسپرسو لازم دارد. در مورد اینکه چه پودر قهوه ای برای تهیهی یک اسپرسوی خوب مناسب‌تر است در ادامه‌ی مقاله صحبت میکنیم. در مورد اینکه اصلا پودر قهوه بهتر است یا دانه‌ی قهوه هم در ادامه‌ی همین مقاله توضیح می دهم. یک مقاله کاملی در مورد بهترین قهوه برای اسپرسو اینجا نوشته شده است. فعلا اجازه بدهید تا ادامه‌ی نکات تهیه را بگویم.
- پودر قهوه اسپرسو باید نرم آسیاب شده باشد. بهتر است قهوه را به صورت دانه خریداری و در منزل با استفاده از آسیاب پودر کنید اما اگر نمی‌خواهید از آسیاب استفاده کنید پیشنهاد میکنیم از پودرهای قهوه مخصوص فنجونت که به صورت به روز و به ازای هر سفارش پودر می‌شوند استفاده کنید تا از طعم و خواص کامل قهوه لذت ببرید.
- تَمپ کردن (فشرده کردن) پودر قهوه اثر خیلی مهمی در بالابردن کیفیت اسپرسو دارد. برای انجام درست تمپینگ باید پودر قهوه را در محل مخصوص بریزید، مطمئن شوید که سطح پودر صاف است. به آرامی کمی به اطراف مخزن ضربه بزنید تا مطمئن شوید که فضای خالی در پودر وجود ندارد و بعد از آن خیلی خیلی خیلی آرام با استفاده از تمپر کمی (و فقط کمی! – این خیلی مهم است!) پودر قهوه را داخل مخزن مخصوص (سبد پرتافیلتر) فشار دهید.
- تمپ زیاد و کم چه تاثیری داره؟ اگه زیاد تمپ کنید، جریان آب داغ به مشکل می خوره و چون سرعتش کند میشه، قهوه می سوزه و اسپرسوی سوخته بهتون میده، تمپ خیلی کم هم باعث میشه آب به سادگی عبور کنه و عصاره گیری کامل انجام نشه.
- قبل از تهیه اسپرسو با دستگاه اسپرسو ساز باید حتما دستگاه را بدون قهوه روشن کنیم تا جریان بخار و آب داغ سیستم را بشورد. این کار باعث می‌شود مطمئن شویم طعم اصلی قهوه با چیزی مخلوط نخواهد شد.
- از لحظه‌ای که اولین قطره‌ی اسپرسو توی فنجان ریخت فقط باید به مدت ۱۵ الی ۲۰ ثانیه ثانیه اجازه بدهیم تا عصاره گیری ادامه پیدا کند (البته برای دستگاه‌های اسپرسو صنعتی این زمان ۲۸ الی ۳۰ ثانیه است). چون اگر بیشتر از این طول بکشد، پودر قهوه می‌سوزد و اسپرسوی ما طعم اصیل و خواص خودش را از دست میدهد.
- بهتر است قبل از عصاره گیری فنجان را گرم کنیم (مثلا آن را با آب داغ بشوریم.) تا قهوه را سرد نکند. بعضی از قهوه سازهای خانگی صفحه‌ی گرم نگهدارنده ی فنجان هم دارند.
- خوب است قبل و بعد از نوشیدن ، به مقدار خیلی کم آب بنوشیم.
- جریان پاشش عصاره‌ی قهوه باید اصطلاحا دُم موشی باشد یعنی عصاره‌ی قهوه باید مثل دم موش از نازل قهوه خارج شود و به درون فنجان بریزد. اگر جریان قطع و وصل شود نشانه این است که قهوه را به خوبی تَمپ نکرده‌اید.
دو قطعه‌ی اصلی باید همراه با دستگاه قهوه ساز خانگی وجود داشته باشد. یکی تَمپر و دیگری پرتافیلتر.
تمپر برای فشرده کردن پودر قهوه به کار میرود و شکلی شبیه به گوشتکوب دارد!
پرتافیلتر هم به طور کلی نقش نگهدارنده ی پودر قهوه زیر آب داغ و نازل جریان قهوه را بر عهده دارد و از دو قسمت دسته و بسکت تشکیل شده است.
البته دستگاه‌های اسپرسو ساز خانگی نازل بخار هم دارند که برای تهیهی فوم شیر کاربرد دارد.
دستورالعمل تهیه اسپرسو با دستگاه اسپرسو ساز خانگی
مهم: لطفا اول فوت‌های کوزه‌گری را که در بالاتر به آن‌ها اشاره کرده‌ایم بخوانید!
- دستگاه اسپرسو ساز را روشن کنید.
- دکمه شروع به کار دستگاه را بزنید تا آب داغ با فشار مسیر عبور قهوه و پرتافیلتر را شستشو دهد.
- پرتافیلتر را باز کنید، آن را خشک کنید. مطمئن شوید که بسکت به خوبی در جای خود قرار گرفته است.
- به ازای هر شات اسپرسو، ۷ تا ۱۰ گرم قهوه ی پودر شده داخل بسکت بریزید و آن را تَمپ کنید. (خواهشا به فوت کوزه گری شماره ی چهار که بالاتر گفتیم توجه داشته باشید! – خیلی مهم است!)
- فنجان را زیر نازل قهوه قرار دهید و حداکثر بیست ثانیه (و حداقل ۱۰ ثانیه) بعد از اینکه اولین قطره ی اسپرسو داخل آن افتاد، فنجان را بردارید. توجه کنید که بعد از بیست ثانیه، چیزی که تحویل میگیرید عصاره ی قهوه ی سوخته است نه اسپرسو!
